Oksijene en çok ihtiyacı olan organlardan biri olan beyin, oksijensiz kaldığı sürede saniyeler içerisinde hasar görmeye başlar. Beyne oksijenin az gitmesine hipoksi denirken, oksijenin hiç gitmemesi durumuna ise anoksi denmektedir. Suda boğulma, gaz zehirlenmeleri, kalp durması, felç gibi olan durumlar beynin oksijensiz kalmasına örnek verilebilir.
1. Beynin oksijensiz kalması neden olur?
- Kalp problemleri: Kalp durması, kalbin düzensiz atımı (aritmi)
- Solunum Sistemi Problemleri: Pnömoni, KOAH, Ağır Astım Atağı
- Solunumun Durması: Hava yollarının tıkanmasına bağlı boğulma, suda boğulma
- Anestezi komplikasyonu olarak beynin oksijensiz kalması
- Karbonmonoksit zehirlenmesi, İlaç zehirlenmeleri
- Kan basıncının aşırı düşmesi (hipotansiyon)
- Yüksek rakıma çıkmak
- Doğum sırasında oluşabilecek problemler
- ALS, Guillain Barré hastalığı gibi nörolojik hastalıklarda solunum kaslarının zayıflaması
2. Beynin Oksijensiz Kalması Belirtileri
Beynin oksijensiz kalması durumunda ortaya çıkan belirtiler olayın şiddeti ve süresine göre hafif veya çok ağır olabilir.
- İlk aşamada geçici hafıza kaybı,
- Vücudu hareket ettirmede güçlük,
- Dikkat bozukluğu
- Karar verme ve düşünme süreçlerinde bozulmalardır.
5 dakikadan daha fazla oksijensiz kalan beyin hücreleri ölmeye başlar ve daha ağır belirtiler oluşur. Bu durum koma, nöbet ve ölüme kadar gidebilir.
3. Beynin oksijensiz kalmasına bağlı oluşan hasar seviyesi nasıl belirlenir?
EKG, Akciğer Röntgeni, Beyin MR ve Beyin Tomografisi, kanda bulunan oksijen seviyesi ölçülerek oluşan hasarın beyindeki konumu ve seviyesi belirlenebilir.
4. Beynin Oksijensiz Kalmasına Bağlı Gelişebilecek Komplikasyonlar
İnme (felç), konuşma problemleri, hareket fonksiyonlarında zorluk, psikolojik problemler, görme problemleri, kas güçsüzlüğü ve istemsiz kasılmalar, solunum problemleri, kalp ve damar problemleri, uzun süreli yatmaya bağlı alt ekstremitede derin ven trombozu(DVT), akciğer pnömonisi gibi sorunlar beynin oksijensiz kalmasına bağlı olan farklı problemleri ortaya çıkarabilir.
5. Beynin oksijensiz kalması ne kadar sürede tedavi edilir?
Hastanın ne kadar süre oksijensiz kaldığı ve beyinde oluşan hasarın şiddeti, tedavi süresini belirleyen ve etkileyen faktörlerdir.
Bazı hastalar solunum cihazına ihtiyaç duyarken bazı hastalar ise travmaya bağlı gelişen kan kaybı sebebi ile kan ve sıvı desteklerine ihtiyaç duyarlar. Bazı hastalarda epileptik nöbetler geliştiğinden bu hastalar ilaç gereksinimi duyarlar.
Tedavi, hastanın temel ihtiyaçlarına göre hastaya özel olarak belirlenmelidir. Uzun süreli yatma durumunda kalan, yatarak tedavi gören hastalarda oluşabilecek kas-iskelet sistemi problemleri, kardiyovasküler sistem problemleri gibi farklı komplikasyonların önlenmesi tedavi sürecini olumlu yönde etkileyecektir. Hastalara fizik tedavi desteği mümkün olan en erken dönemde verilmelidir. Erken başlanan fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları tedavi sürecinde olumlu sonuçlar yaratır.
Okumaya Devam Edin: “Beynin Oksijensiz Kalması – Neden Olur, Belirtileri Nedir ve İyileşme Süreci Nasıldır?”
Okumaya Devam Edin
Felç tedavisinde fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarına bir an önce başlanmalıdır. Kapsamlı fizik tedavi ile hastanın güç, duyu ve hareket kabiliyetlerini geri kazanması sağlanabilir. Robotik fizik tedaviler iyileşme sürecini hızlandırır ve destekler.
Özellikle yürüme ve el kol kabiliyetinde yaşanan fonksiyon kayıpları robotik fizik tedavi ile iyileştirilebilir. Yürüme robotu lokomat, el kol robotu Armeo Power en yaygın kullanılan robotlardır.
Felç tedavisinde yatılı fizik tedavi uygulamaları ile hastanın güç, duyu ve hareket kabiliyetlerini geri kazanması sağlanabilir. Yoğun fizik tedavi programıyla hastanın sosyal hayatına dönüşü hızlandırılabilir.
