Vasküler demans, özellikle ileri yaşlarda bunamanın en yaygın ikinci nedenidir. Bunamanın en yaygın nedeni ise Alzheimer hastalığıdır. Alzheimer daha yaygın görüldüğü için çoğunlukla vasküler demanstan şüphelenilmez. Ayrıca vasküler demans tanısı koymak da zor olduğundan tam olarak kaç kişinin bu hastalıktan müzdarip olduğunu bilmek zordur. Mevcut tahminler, ileri yaşlardaki demans vakalarının %15 ila %20’sinin vasküler demans olduğu yönündedir.
Vasküler Demans Neden Olur?
Vasküler demans, beyne kan sağlayan damarların daralması veya tamamen tıkanması sonucu oluşur. Beynin kan dolaşımının aniden kesilmesi sonucunda inme meydana gelir. Ancak inme geçiren herkeste vasküler demans görülmez. Vasküler demans, sessiz inmelerin birikmesiyle zaman içinde ortaya çıkabilir.
Şeker hastalığı, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve sigara kullanımı gibi risk faktörlerinden kaçınmak inme ve inme sonrası bunama riskini azaltmaya yardımcı olur. Beyindeki kan dolaşım bozukluğunu erkenden tespit etmek, bunamanın etkisini ve ciddiyetini azaltır. Bu nedenle bunamadan şüphelenen kişiler mutlaka doktora başvurmalıdır.
İnme Sonrası Bunama Belirtileri
Vasküler demansta görülen belirtiler, beynin hangi bölgesinin ne ölçüde etkilendiğine bağlıdır. Belirtiler genellikle uzun süre hafif şiddettedir. Belirtilerin aniden ortaya çıkıp kötüleşmesi, genellikle büyük bir inmeye işaret eder. İnme sonrası bunama belirtileri şunlardır:
- Kısa süreli hafıza ile ilgili sorunlar
- Tanıdık bir çevrede gezinirken kaybolmak
- Uygun olmayan zamanlarda gülmek veya ağlamak
- Konsantre olma, planlama veya takip etme sorunları
- Komutları takip edememe
- Mesane veya bağırsak kontrolünün kaybı
- Halüsinasyon görme
Vasküler Demans Tedavisi
Beyin kan dolaşımındaki bozukluğun erken teşhis edilmesi, kişide oluşabilecek daha büyük hasarları önlemeye fırsat sağlar. Dolayısı ile tedavide erken müdahale oldukça önemlidir. Bu hastalarda:
- İpuçları ve hatırlatıcılar gibi davranışsal müdahaleler yaşam kalitesini artırabilir.
- Aile üyeleri ve arkadaşlar, günlük planlar ve temel öğelerin nasıl kullanılacağına ilişkin talimatlar içeren notları evin görünür yerlerine yapıştırabilir.
- İletişimi hızlandırmak, kişiye günün hangi gün olduğunu, nerede yaşadığını ve ailede neler olup bittiğini hatırlatmak, onun burada ve şimdi ile bağlantılı kalmasına yardımcı olabilir.
İnme ve inme sonrası bunamayı önlemek için: Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı kiloda olmak, sigarayı bırakmak ve tansiyon, şeker, kolesterol gibi hastalıkları kontrol altına almak büyük fayda sağlar.
İlginizi Çekebilir : “Bilişsel Alıştırma ve Egzersizler“
Referans: webmd.com
